Paragraaf 3: Onderhoud Kapitaalgoederen

Deze paragraaf gaat over het onderhoud van de kapitaalgoederen in gemeentelijk bezit. Kapitaalgoederen zijn onderdelen van de openbare ruimte en accommodaties waarvoor langlopende investeringen nodig zijn. Het beheer en onderhoud hiervan is gericht op de duurzame instandhouding.   
Het onderhoud van kapitaalgoederen gebeurt aan de hand van beheerplannen. Over het algemeen worden de jaarlijkse lasten behorende bij het beheerplan constant gehouden door gebruik te maken van een voorziening. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de bestaande en geplande beheerplannen en de financiële consequenties, inclusief de vertaling daarvan in de begroting en jaarrekening. Het uitgangspunt is dat er voldoende middelen beschikbaar zijn in de diverse voorzieningen, zodat er op termijn geen achterstallig onderhoud en/of kapitaalvernietiging ontstaat.

A. Wegen en openbare verlichting
B. Groen
C. Water
D. Riolering

E. Gebouwen

Wegenonderhoud

In 2020 heeft een grote inhaalslag in het asfaltonderhoud plaatsgevonden. In het voorjaar van 2021 was gepland het laatste deel hiervan uit te voeren. Door COVID-19 en het vertrek van de wegbeheerder, is hier vertraging in gekomen en zullen de werkzaamheden in 2022 afgerond worden. Het gehele areaal aan asfaltwegen is voor het overgrote deel in een goede tot zeer goede staat.   
Het onderhoudsniveau van de elementen is ook onderzocht en hierbij is naar voren gekomen dat deze gemiddeld tot goed is met uitzondering van de wegen waar de komende jaren nog reconstructies (in combinatie met riolering) gepland staan. Het gaat hierbij om de Eikenlaan, Plataanlaan, Berkenlaan, Lijsterbeslaan, Acacialaan en de Vlieterweg en omstreken.

Openbare Verlichting

De achterstand in het onderhoud is intussen ingehaald. In 2020 is gestart met het opstellen van een vervangingsplan voor de komende jaren om het areaal op orde te houden en het aantal storingen laag te houden. Het energieverbruik is door de efficiëntere verlichting gedaald. De energiekosten zijn echter niet gedaald aangezien de energiebelasting is gestegen.

In 2021 heeft de Groendienst op 17 locaties plantsoenrenovaties uitgevoerd. Door periodiek op basis van de jaarlijkse wijkschouw de meest slechte plantsoenen te renoveren, kunnen we de inrichtingskwaliteit op orde houden. Om in de toekomst beheerachterstand te vermijden en het intensief groen niet te laten vergrassen (kapitaalvernietiging) gaan we via de Kadernota 2023-2026 extra capaciteit opvoeren. Dit is noodzakelijk vanwege forse  areaaluitbreiding.

Kwaliteitsniveau’s

Het plantsoen onderhouden wij volgens de landelijke standaard volgens de “Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte” van het CROW. In onderstaande tabel staan de actuele kwaliteitsniveaus.

De kwaliteitsniveaus zijn afgestemd op de groentypen. Intensief groen zoals vaste planten, sierheesters, rozen en hagen dienen ten aanzien van onkruidbeheer altijd op A-niveau onderhouden te worden. Een lager beheerniveau leidt bij dit soort kwetsbaar groen tot kapitaalvernietiging en is alleen met renovatie terug te draaien. Overige groentypen kunnen een lager beheerniveau hebben wat in beginsel niet leidt tot kapitaalvernietiging. Een hoger beheerniveau is hier zonder grote investeringen terug te draaien.

Begraafplaatsen

De Groendienst en de Buitendienst voeren het dagelijks beheer uit. Begraven wordt door de Buitendienst uitgevoerd. In 2021 hebben we geïnvesteerd in een begraaftoestel en een nieuwe poort op begraafplaats Glashorst. Binnen de exploitatiebegroting is voldoende budget beschikbaar om de inrichtingskwaliteit op orde te houden. Voor grootschalige investeringen voor vervanging van de asfaltpaden en de gebouwen is geen vast budget.

Boomonderhoud

Met Ecosysteemdiensten zoals bijvoorbeeld verkoeling, fijnstof-afvangen, zuurstofproductie, schaduwwerking, koolstofvastlegging en versterking van de Biodiversiteit zijn bomen een deel van de oplossing voor klimaatverandering. Hiertoe hebben we door een in eigen beheer gemaakt Boomplantplan 2021 extra geïnvesteerd in aanplant van 53 (onder andere toekomstig monumentale) bomen. Hierbij hebben we rekening gehouden met boomsoorten die aantrekkelijk zijn voor insecten, vogels en kleine zoogdieren.  Jaarlijkse Boomplantplannen vloeien voort uit het Bomenstructuurplan 2016 en wordt gefinancierd uit de voorziening bomen. In het kader van groen- civieltechnische- en  nieuwbouwprojecten zijn in 2021 exact 123 bomen gekapt en zijn in totaal 113 (laan)bomen (ter vervanging) aangeplant. In het regulier boombeheer hebben we alle bomen geïnspecteerd op boomveiligheid en actuele snoeibehoefte. Vervolgens hebben circa 2.400 bomen onderhoud gehad en hebben we circa 40 bomen gekapt of gerooid. Het onderhoud van de bomen is in een meerjarencontract aanbesteed tot en met 31-12-2022. Het dagelijks beheer van de bomen wordt gefinancierd uit de exploitatiebegroting.

Sportvelden De Bree

In 2021 hebben we het gehele sportpark in zeer goede samenwerking met de verenigingen op een hoog beheerniveau gehouden waardoor de levensduur van de velden langer is dan gebruikelijk. Beheer wordt gefinancierd uit de exploitatiebegroting. De vervangingsinvesteringen komen uit de voorziening. In 2021 is de voorziening meerjarig onderhoudsplan (MOP) geactualiseerd, deze wordt naar verwachting in mei 2022 vastgesteld.

Speelplaatsen

In 2021 zijn wederom twee nieuwe speelplaatsen gerealiseerd. Momenteel hebben we 28 speelplaatsen in beheer. Op basis van jaarlijkse veiligheids- en onderhoudsinspecties wordt geïnvesteerd in het vervangen en onderhouden van speeltoestellen en speelondergronden. Verder hebben we één grote speellocatie grondig gerenoveerd. Deze renovatie is gefinancierd uit de exploitatiebegroting. Voor het vervangen van de toplaag van het Cruijff-Court is geen voorziening. Hiervoor is een Krediet aangevraagd. Deze komt in 2025 beschikbaar.

Onderhoud en beheer watergangen/sloten, duikers en vijvers

In 2021 hebben we alle watergangen kunnen onderhouden. Voor het maaien van de bermen, hebben we een zwerfvuil opruimactie gehouden. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke afname van plastic in het maaisel.

Onderhoud en reparatie houten bruggen en vlonders

In 2021 hebben we onderzoek laten doen naar de staat van onderhoud van de bruggen en steigers. Hieruit blijkt dat er achterstallig onderhoud is. Deze zullen we in de komende jaren trachten in te halen.

Grond- en oppervlaktewater

Samen met het waterschap en de gemeente Woudenberg hebben wij in 2021 een oppervlaktewater meetnet geëvalueerd en verbeterd. Hiermee hebben we de correlatie tussen oppervlaktewater en grondwaterstanden trachten aan te tonen. De eerste resultaten hebben we van dit onderzoek binnen gekregen. Helaas zijn de resultaten nog niet duidelijk genoeg om hier conclusies aan te verbinden en gaan wij nog even door met meten.
Ook hebben wij in 2021 met waterschap Vallei en Veluwe een bodem kwaliteitsonderzoek laten verrichten ten behoeve van gezamenlijk baggeren eind 2022.

Onderhoud en beheer rioleringssysteem

Het onderhoud en beheer van het rioleringssysteem hebben wij in 2021 anders uitgevoerd. Door een innovatieve manier van inspecteren besparen we geld op inspectie. Met deze besparing hebben wij meer reparaties kunnen doen.

Samenwerking met de buurgemeenten

Wij hebben ook in 2021 weer goed kunnen samenwerken met gemeente Woudenberg en het Waterschap in het waterteam. Dit heeft geleid tot een efficiënter en minder kwetsbaar beheer van het riool.   
Ook zijn wij meer in het Platform water gaan samenwerken waardoor er een breed kennisnetwerk is ontstaan, waaruit wij ook betere aansluiting vinden met landelijke ontwikkelingen en subsidiemogelijkheden. Wij hebben hier ook subsidie gekregen om een extra hemelwater afvoer te realiseren voor het industrieterrein Glashorst.

Voor de gemeentelijke gebouwen zijn meerjarenonderhoudsplannen gemaakt. De doelstelling van een beheerplan is om de conditie van de gemeentelijke gebouwen te bewaken, achterstallig onderhoud te voorkomen en inzicht te hebben in de noodzakelijke onderhoudskosten over meerdere jaren.
De gebouwen waarvoor meerjarenonderhoudsplannen zijn opgesteld zijn:

• Toren NH-kerk
• Brandweerkazerne/gemeentewerkplaats
• Buitenplaats
• de Villa
• Kleedgebouwen sportaccommodaties

De meerjarenonderhoudsplannen van de Brandweerkazerne/gemeentewerkplaats, de Villa en de Buitenplaats zijn in 2020 geactualiseerd deze zijn, met terugwerkende kracht, in 2021 aan de raad ter vaststelling aangeboden. Voor de kleedgebouwen en sportaccommodaties is in begin 2021, tezamen met de eerder genoemde sportvelden een actualisatie voor de MOP/MVP uitgevoerd. Deze is eveneens in 2021 aan de raad aangeboden. De Toren NH-kerk is ongewijzigd. De toren is in april-mei 2021 conform het instandhoudingsplan/subsidie gerenoveerd.